کاربست تجربی نظریه یادگیری اجتماعی ایکرز در مطالعه رفتارهای وندالیستی دانش آموزان

این پژوهش، مبتنی بر روش پیمایشی بوده و با استفاده از ابزار پرسش نامه، بخش های انتخاب شده نظریه یادگیری اجتماعی ایکرز را، برای تبیین رفتارهای وندالیستی مورد آزمون قرار داده است. نظریه یادگیری اجتماعی ایکرز که با عنوان نظریه تقویت افتراقی شناخته شده، چهار عنصر مهم یعنی، همنشینی افتراقی، تعاریف افتراقی، تقویت افتراقی و الگوهای افتراقی را به عنوان عوامل یادگیری رفتار انحرافی مطرح کرده است. پژوهش حاضر تنها یک جنبه از این نظریه یعنی تقویت افتراقی را مورد بررسی و آزمون تجربی قرار می دهد. برای سنجش متغیر تقویت افتراقی شش بُعد در نظر گرفته شد و سپس با در نظر گرفتن شش فرضیه، هر یک از این ابعاد به طور جداگانه بررسی شده است. حجم نمونه تحقیق 392 نفر می باشد که از میان دانش آموزان سوم دبیرستانی شهر یاسوج، به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب، انتخاب شده اند. همچنین، اعتبار سنجه های تحقیق با استفاده از روش اعتبار محتوی و اعتبار سازه و پایایی تحقیق نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ ارزیابی شده است. تحلیل مبتنی بر رگرسیون چندمتغیره، گویای آن است که از میان ابعاد متغیر تقویت افتراقی، چهار بُعد عکس العمل، تشویق، پاداش و موازنه تقویت، معنادار بوده و دو بُعد بازدارندگی و هزینه، معنادار نیستند. بُعد تشویق قوی ترین پیش بینی کننده رفتارهای وندالیستی می باشد و در مرتبه دوم، بعد پاداش قرار دارد. همچنین، بعد هزینه نیز کمترین قدرت پیش بینی را در میان ابعاد شش گانه متغیر تقویت افتراقی داشته است.